اتصال اسپلیت تی همجون هر اتصال لوله دیگر حدود و ثغوری به لحاظ سایز و ابعاد ساخت دارد. اصولاً هر گونه انشعاب گیری از طریق اتصال اسپلیت تی قابل توجیه نیست و این اتصال باید شرایط و تناسب با موقعیت را داشته باشد. گرچه اتصال اسپلیت تی بیشز از سایر اتصالات استحکام بالاتری دارد، اما این بدان معنا نیست که همواره و در هر شرایطی باید از آن استفاده کرد. به علاوه، این که در اغلب انشعاب گیری های خطوط لوله از اسپلیت تی استفاده می شود نیز بدان معنا نیست که این اتصال همواره بهترین شرایط برای انجام عملیات را دارد، بلکه به این معناست که در اغلب موارد اسپلیت تی بهترین اتصال برای انشعاب گیری از خطوط لوله است.
با این وجود، این اتصال نیز دارای محدودیت ها و حدود و ثغوری می باشد که لحاظ کردن آن ها ما را مجاب خواهد کرد در مواقعی سراغ اتصالاتی دیگر برای انشعاب گیری برویم. در ادامه به برخی از این محدودیت ها می پردازیم:
مخازن: برای انشعاب گیری روی مخازن استفاده از split tee امکان ناپذیر است. این اتصال پوشش تمام محیطی دارد و کل جداره لوله را به صورت محیطی دربر می گیرد. از این رو برای مخازن که معمولاً قطر بالایی دارند قابلیت استفاده بالاتری دارد. برای مثال تصور کنید که یک قرار است از یک مخزن به قطر 2 متر نیاز به انشعاب گیری وجود دارد. در این شرایط ساخت اسپلیت تی هم سایز با محزن و متناسب با شرایط انشعاب گیری تقریبا به معنای ساخت یک مخزن دیگر است. نسبت قطر به طول اسپلیت تی باید متناسب باشد و وقتی قرار بر ساخت اتصالی با قطر 2 متر باشد، باید طول بالایی نیز داشته باشد که استانداردهای ساخت رعایت شده باشد. بدیهی است که این امر نه توجیه فنی خواهد داشت و نه اقتصادی. از سویی به فرض متقاعد شدن و ساختن چنین اتصالی، چنان که می دانیم محصول ساخته شده وزن بسیار بالایی خواهد داشت و پس از نصب و جوشکاری اسپلیت تی روی مخزن، فشار بالایی به مخزن وارد خواهد آمد. بنابراین، در خصوص انشعاب روی مخازنی از این دست معمولاً توصیه می شود که از سدل نیپل استفاده شود. گرچه این اتصال استحکام کمتری دارد اما می توان با رعایت استانداردها و بر حسب داده های فنی مخزن و سیال درون آن، بهترین اتصال را برای آن ساخت و نصب کرد.
خطوط لوله با سایز کوچک: معمولاً زمانی از اسپلیت تی استفاده می شود که لوله اصلی حداقل 6 اینچ باشد. البته این حکم کلی نیست و بسیاری از عملیات های انشعاب گیری از طریق split tee روی خطوط لوله 4 اینچی و حتی کوچک تر نیز استفاده می شود، اما این موارد در شرایط خاص اتفاق می افتد و در حالت رایج، برای لوله های 6 اینچ و بالاتر از اسپلیت تی استفاده می شود. در صورتی که انشعاب گیری روی خطوط لوله 2 اینچی 5/1 اینچی و نظایر آن انجام میشود استفاده از ولدولت توجیه پذیر تر است. گرچه در خصوص خطوط لوله 2 و 4 اینچی ممکن است در شرایط خاص، اسپلیت تی قابل توجیه تر باشد اما در حالت کلی معمولاً سراغ این اتصال نخواهند رفت.
خط لوله با سایزهای بزرگ: معمولاً اسپلیت تی برای خطوط لوله تا سقف 60 اینچ اتصالی ایده آل است اما هرچقدر از این سقف فراوری می کنیم توجیه استفاده از این اتصال کمتر خواهد بود. در این خصوص نیز همچون مورد مخازن به فراخور افزایش سایز لوله اصلی، شرایط ساخت و نصب split tee دشوارتر می شود. البته باز هم باید اشاره شود که در صورت لزوم در سایزهای بالا هم از اتصال اسپلیت تی بهره گرفته می شود اما انتخاب آن بستگی به توجیهات فنی و اقتصادی کافی دارد. در صورتی که امکانات و ابزارهای لازم فراهم نبود بهره گیری از این اتصال مقرون به صرفه نیست.
به طور کلی انتخاب یا عدم انتخاب نوع اتصال بستگی به شرایط متعددی دارد که سایز لوله اصلی یکی از این معیارهاست اما تنها معیار ممکن محسوب نمی شود. فشار خط، دمای سیال، نوع سیال، شرایط انشعاب گیری و مواردی از این دست همگی در انتخاب نوع اتصال دخیل اند، اما اگر سایز لوله اصلی را نیز به عنوان معیاری برای انتخاب نوع اتصال در نظر بگیریم، می توانیم بگوییم که برای خطوط لوله بین 6 اینچ تا 60 اینچ اتصال اسپلیت تی متناسب ترین فیتینگ محسوب می شود، مگر آن که سایر شرایط و محدودیت ها استفاده از اتصالی دیگر را اقتضا کنند.
شرکت پیشگام صنعت ابزار برحسب تجارب بالای خود در زمینه انجام عملیات انشعاب گیری مرجع مناسبی برای تشخیص نوع اتصال برای خطوط لوله است. این شرکت می تواند خود با دریافت داده های فنی و انجام محاسبات لازم بهترین اتصال و شرایط ساخت و نصب آن را مورد بررسی قرار داده و آن را در قالب یک گزارش و دستور کار در اختیار کارفرمایان قرار دهد.
در بسیاری از موارد پیش آمده است که ما برای انشعاب از خطوط لوله کوچک نیز از اسپلیت تی بهره برده ایم. در خصوص خطوط لوله ای نظیر خط لوله حاوی گاز این شرایط بیشتر صدق داشته است. اما برای سیالات با فراریت و سیالیت کمتر نیازی به این اتصال نبوده است. البته استحکام بالاتر اسپلیت تی نسبت به سایر اتصالات حکم کلی و قطعی ندارد. سایر اتصالات نظیر سدل نیپل را نیز می توان به گونه ای طراحی کرد و ساخت، و به نحوی روی لوله جوشکاری کرد که استحکام بالا و فراتر از نیاز خط را پاسخگو باشد. بنابراین تعصب در این خصوص روی یک اتصال مشخص به هیچ عنوان منطق فنی ندارد و می بایست در هر فرایندی متناسب با شرایط آن بهترین ابزارها و امکانات را شناسایی کرده و از آن ها بهره برد.
اسپلیت تی- ساخت اسپلیت تی- سازنده اسپلیت تی