شیلنگ هیدرولیکی پارکر برای تست هیدرواستاتیک اسپلیت تی

تست فشار اسپلیت تی با استفاده از دستگاه های تست هیدرولیکی و اتصالات آن انجام می گیرد. هر چقدر فشاری که اسپلیت تی می بایست تحمل کند بیشتر باشد بدیهی است که باید از دستگاه های قوی تر با اتصالات مطمئن تر استفاده کرد. دستگاه های تست فشار هیدرواستاتیک در نوشتارهای بعدی موضوع بحث خواهند بود اما اتصالات و قطعات یدکی مورد نیاز برای انجام تست فشار هیدوراستاتیکی اسپلیت تی اهمیتی کمتر از خود دستگاه تست فشار ندارند.

ابتدا به ساکن باید توضیح داده شود که تست فشار هیدرواستاتیک برای سنجش میزان استحکام و مقاومت اسپلیت تی ساخته شده بهترین ابزار است. می توان با استفاده از اتصالات و ابزارها جریان فشار درون اسپلیت تی را کنترل و در مواقع نیاز کم و زیاد کرد. با استفاده از گیج ها و فشار سنج ها می توان لحظه به لحظه فشاری که از ناحیه بر فیتینگ وارد می شود را رصد کرده و به فراخور نیاز عملیاتی، آن را بر حسب فشار هیدرولیکی مورد نظر تنظیم کرد.

تست فشار هیدرواستاتیک اسپلیت تی
تست فشار هیدرواستاتیکی ولو و اسپلیت تی

یکی از مهم ترین کانکتورها برای انجام تست فشار هیدرواستاتیکت اسپلیت تی، شیلنگ های هیدرولیک می باشند که در واقع وظیفه انتقال سیال پرفشار به درون اسپلیت تی را دارند. شرح فرایند نصب به این ترتیب است که شیلنگ های تست هیدرولیکی از ابتدا و انتها دارای دو بست می باشند که یکی به پمپ دستگاه تست هیدرواستاتیک بسته شده و دیگری به شیر نصب شده روی فلنج کور روی split tee بسته می شود.

پس از نصب این شیلنگ می توان عملیات تزریق فشار درون اسپلیت تی را تا زمانی که فشار درون split tee به میزان مورد نظرمان برسد ادامه دهیم. بدیهی است در صورتی که فشار بالا مد نظر باشد شیلنگ هیدروبلیکی باید درجه استجکام بالاتر داشته باشد.

در تست های فشار هیدوراستاتیک خطوط لوله، با توجه به این که معمولاً تست ها در فشارهای بالا انجام می گیرد، باید بهترین اتصالات و دستگاه ها مورد استفاده قرار گیرند. از این رو باید از شیلنگ های پرفشار برای انجام تست فشار هیدرو استاتیک اسپلیت تی بهره گرفت.

در بازار شیلنگ های هیدرولیکی متعدد با برندها و کارکردهای مختلف موجود می باشند، اما با توجه به حساسیت و اهمیتی که تست فشار هیدرواستاتیکی اسپلیت تی دارد باید بهترین برندها با بالاتری مقاومت و بیشترین دوام انتخاب شوند. ویژگی های یک شیلنگ هیدرولیکی مناسب برای انجام تست فشار هیدرواستاتیک اسپلیت تی به شرح زیر می باشد:

  • تحمل فشار بالا را داشته باشد. برای مثال اسپلیت تی ممکن است در کلاس های بالایی چون 900 طراحی و ساخته شده باشد و قرار بر این باشد که روی خط لوله حاوی سیال پرفشاری نظیر لوله با فشار 60 بار نصب شود. در این شرایط می بایست فشاری حدود 70 به صورت هیدرواستاتیکی به اسپلیت تی وارد شود.
  • عمر بالایی داشته باشد. از آن جا که محیط عملیاتی فرایندهای خطوط معمولاً در شرایطی قرار دارد که احتمال فرسایش و اسقاط سریع تر دستگاه ها و تجهیزات در آنجا بیشتر است می بایست از شیلنگ های هیدرولیکی برای اسپلیت تی بهره برد ه بیشترین دوام را داشته باشند.
  • دارای لایه های مقاوم بوده و در مقابل ضربات تصادفی تحمل بالا داشته باشند. ممکن است در محیط های کاری به دلایلی نظیر افتادن قطعات سنگین روی اتصالات، سقوط آزاد تجهیزات، ضربات نامتعارف نظیر چکش زدن به شیلنگ و مواردی از این دست، شیلنگ هیدرولیکی دچار آسیب جدی شده و عملاً بلا استفاده شود. مجری تست فشار هیدرواستاتیکی اسپلیت تی باید تا جای ممکن شیلنگ هایی را در بازار انتخاب کند که در برابر ضرباتی از این دست مقاومت بیشتری داشته باشند.

شیلنگ های هیدرولیکی پرفشار شرکت پارکر از جمله محصولاتی هستند که برای استفاده در زمینه تست فشار اسپلیت تی بسیار مفید می باشند. شیلنگ های پارکر هم دارای عمر بالا هستند، هم توان تحمل فشار بالا را دارند و هم در برابر ضربات مقاوم و آسیب ناپذیرتر هستند. تجارب ما در استفاده از انواع شیلنگ های هیدرولیکی برای انجا تست هسیدرواستاتیک اسپلیت تی بر ما ثابت کرده است که شیلنگ های هیدرولیکی پارکر از بهترین برندها در کنار چند برند معتبر دیگر، در زمینه مورد ناز مذکور می باشند.

انواع شیلنگ های هیدرولیکی پارکر برای اسپلیت تی
شیلنگ هیدرولیکی پارکر بمنظور تست فشار هیدرواستاتیک اسپلیت تی

این شیلنگ ها در سایزها و ابعاد مختلف تولید و توزیع می شوند و دارای دوام و طول عمر بسیار بالایی هستند. با وجود این که پیش بینی و تدوین برنامه های نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه تمامی تجهیزات از جمله شیلنگ های هیدرولیکی از لوازم هر مجموعه صنعتی محسوب می شود، اما شیلنگ های هیدرولیکی پارکر در این زمینه هم دارای ویژگی های منحصر به فردی هستند. ما بر حسب تجارب خود و نگهداری دستگاه های تست فشار هیدرواستاتیک در برخی کارگاه های دور از دسترس مان، که امکان نگهداری پیشگیرانه ابزارهای نظیر شیلنگ های هیدرولیکی در آن ها وجود ندارد، پی برده ایم که شیلنگ های هیدرولیکی با برند پارکر در این زمینه آسیب پذیری کمتری دارند و بدون پیاده سازی راهکارهای نگهداری و تعمیراتی نیز مدت های مدید کارکرد خود را حفظ می کنند.

تست فشار هیدرواستاتیکی اسپلیت تی از اهمیت بالایی برخوردار است. اسپلیت تی می بایست به عنوان ورودی یک سه راهی، بدون کوچک ترین ایرادی عملکرد خود را حفظ کند. فشار سیال، فشار خط لوله، فشارهای محیطی و مواردی از این قبیل مولفه هایی هستند که به split tee فشار وارد آورده و کارکرد آن را تحت تأثیر قرار می دهند. به همین دلیل باید در ساخت، نصب و تست آن بیشترین دقت را به خرج داد. انتخاب ابزارهای مناسب برای تست فشار هیدوراستاتیکی اسپلیت تی، از جمله همین شیلنگ هیدرولیکی پارکر از جمله گام های مؤثری است که می تواند باعث کیفیت خروجی محصول یعنی اسپلیت تی شود.

تست فشار اسپلیت تی با فشارسنج ویکا

سازنده اسپلیت تی باید در قبال محصول ساخته شده مسئولیت پذیر باشد و هر گونه ملاحظه ای را در خصو فرایندهای جوشکاری و آیتم هایی که بر افزایش ضریب تحمل اتصال در مقابل فشار می افزاید لحاظ کرده باشد. به همین دلیل و به منظور بررسی کیفیت اسپلیت تی ساخته شده، کارفرما موظف و محق است که انواع تست های مورد نیاز روی اسپلیت تی را انجام دهد تا اطمینان حاصل شود که اتصال ساخته شده پاسخگوی نیاز خط لوله چه به لحاظ فنی، چه ایمنی و چه سایر ملاحظات می باشد. اتصال split tee چنان که می دانیم یک اتصال دو تکه سه شاخه است که از دو طرف خط لوله، از بالا و پایین به آن قفل می شود و کل محیط خارجی لوله را به اندازه طول خود پوشش می دهد.

پس از نصب کامل اتصال، باید تدابیر لازم در خصوص برآورد میزان کارایی آن اتخاذ کرد. باید توجه داشت که پس از بهره برداری از اسپلیت تی و انشعاب جدید دیگر امکان بازگشت فرایندها وجود ندارد و انجام اقدامات اصلاحی هزینه و زمان بسیار بیشتری را می خواهد. بنابراین انجام تست های لازمه روی آن از الزامات پیشاعملیاتی اسپلیت تی خواهد بود.

فشار سنج و سایر ابزارهای تست فشار اسپلیت تی
ابزارهای مورد نیاز برای تست فشار اسپلیت تی

یکی از مؤثرترین راهکارها برای بازرسی شرایط اتصال تست فشار آن خواهد بود. پس از نصب اتصال اسپلیت تی روی خط لوله باید میزان فشاری کمی بیشتر از فشار جاری خط بر اسپلیت تی به صورت آزمانیشی وارد شود تا صحت عملکردی آن تحت کنترل قرار گیرد. تست فشار اسپلیت تی به این منظور انجام می شود که درزها و مکان های مستعد بروز نشتی و سر ریز سیال در آن ها شناسایی شود. ممکن است حتی نشتی و درز سیال هم نداشته باشیم اما به دلیل طراحی نامناسب و انتخاب متریال های نادرست یا با ضخامت پایین، شاهد دفرمه شدن اسپلیت تی در نتیجه فشار سیال و لوله باشیم. به همین دلایل می بایست ابتدا به ساکن اتصال را از لحاظ ضریب تحمل فشار مورد تست و ارزیابی فشارهای خارجی قرار داد تا ایرادات ذکر شده پیش از بهره برداری از اسپلیت تی خود را نشان دهند.

تست فشار اسپلیت تی معمولاً به صورت هیدرواستاتیک و توسط پمپ های تزریق سیال هیدرولیکی به اتصال انجام خواهند شد. در واقع شرح فرایند به این ترتیب است که ابتدا یک فلنج کور به همراه گسکت روی اسپلیت تی نصب شده روی لوله پیچ  مهره می کنیم. این فلنج باید دارای یک شیر تخلیه  و ورود سیال به درون فضای داخلی اتصال باشد. پس از نصب شلنگ های اتصال پمپ به شیر مذکور نصب شده و عملیات تزریق سیال تا زمانی که فشار وارده بر محیط داخلی اتصال به کمی بیش از فشار واقعی سیال درون خط می رسد ادامه می یابد. در این فرایند می توان از طریق گیج های فشار سنج، فشار وارده بر اسپلیت تی را مورد ارزیابی قرار داد. فشارسنج های متعددی در بازار جهت انجام این عملیات مو.جودند اما یک تست دقیق نیازمند یک گیج فشار سنج دقیق نیز می باشد. از میان برندهای موجود در بازار می توان از برند معروف ویکا (WIKA) نام برد که از مطمئن ترین ابزارهای فشارسنج برای سنجش میزان فشار هیدرولیکی وارده بر اسپلیت تی محسوب می شود. به خصوص در زمانی که عملیات حساسیت بالایی دارد توصیه می شود حتما از فشارسنج ویکا برای انجام تست فشار اسپلیت تی استفاده شود.

فشارسنج ویکا برای تست اسپلیت تی روی خطوط فشار بالا
فشار سنج ویکا تا فشار 5000psi، برای تست فشار اسپلیت تی در فشارهای بالا

گیج فشار سنج ویکا در ابعاد و برای فشارهای مختلف در بازار موجود می باشد. به فراخور نیاز عملیاتی، مجری امر می تواند بهترین و مناسب ترین فشارسنج ویکا را برای تست فشار خود برگزیند. انتخاب مدل فشارسنج ویکا بستگی به نوع استفاده ای دارد که از آن خواهیم برد. برای مثال زمانی ممکن است میزان بالای فشار مد نظر باشد. برای مثال تست فشار اسپلیت تی تحت فشار 60 بار ممکن است جندان به دقت نیاز نداشته باشد، بلکه نیازمند فشارسنجی باشیم که توان تحمل این دامنه از فشار را داشته باشد. یا بالعکس ممکن است فشار بالا مد نظر نباشد بلکه دقت فشارسنج در تعیین میزان دقیق فشار وارد مورد اهمیت ما باشد. برای مثال زمانی که می خواهیم فشار حدود 5/5 بار را وارد اسپلیت تی کنیم می بایست از فشارسنج ویکا متناسب با آن و دارای درجه بندی دقیقی استفاده کنیم که عدد مذکور را با دقت به ما نشان می دهد. یکی از ایراداتی که در تست فشار به لحاظ فنی پیش می آید عدم اهتمام یا نا آشنایی مجری تست فشار اسپلیت تی نسبت به این گونه از حساسیت هاست. بنابراین فشارسنج ویکا و برندهای نظیر آن آزمون خود را به درستی پس داده اند اما نحوه استفاده و انتخاب بهترین فشارسنج متناسب با نیاز نکته ای است که به مهارت و دقت مجری کار بستگی دارد. باید متناسب با فشار ممورد نظر سراغ آن مدل از فشار سنج ویکا برای تست فشار اسپلیت تی رفت که بهترین دامنه در تناسب با نیاز ما را پاسخگو می باشد. در هر صورت محصولات فشار سنج شرکت ویکا هم به لحاظ توان و تحمل فشارهای بالا و هم به لحاظ دقت دارای استانداردهای کافی بوده و همین امر بسیاری از مشتریان در سرتاسر جهان را به محصولات این شرکت ترغیب کرده است.

در صورتی که تست فشار اسپلیت تی با موفقت به اتمام رسید می توان نسبت به این آیتم اطمینان حاصل کرد، اما باید اشاره داشت که فشار تنها متغیر تعیین کننده صحت عملکرد اتصال اسپلیت تی نخواهد بود و آیتم های دیگری نیز وجود دارند که در نوشتارهای بعدی بدان ها خواهیم پرداخت.

اسپلیت تی برای جداسازی لوله

اسپلیت تی چنان که پیش تر نیز اشاره شد دارای کاربردهای بسیار متفاوت و فراوان می باشد. گرچه هدف اصلی استفاده از اسپلیت تی گرفتن انشعاب از خط لوله به سایز مورد دلخواه است، اما هرگز این اتصال به چنین کارکردی فروکاسته نمی شود و از آن استفاده های بسیار متنوع می توان داشت. یکی از این کاربردها در جداسازی خطوط لوله است. گهگاه و در مجتمع های صنعتی نفتی و گازی و پتروشیمی لازم می آید که خط لوله حاوی سیال از یک نقطه مشخص بریده شده و جریان از ادامه خط قطع شود. این کار می تواند اهداف متفاوتی داشته باشد:

  • گاهی اوقات به این منظور از چنین فرایندی استفاده برده می شود که خط لوله از آن نقطه قطع شده و جریان متوقف شود. ممکن است در اثر طراحی ها و تصمیمات جدید، مجموعه مهندسی و برنامه ریزی به چنین نتیجه ای برسد که ادامه فعالیت خط مذکور به صلح نبوده و می بایست از جریان متوقف شود.
  • گاهی اوقات به منظور تغییر مسیر خط لوله از چنین فرایندی استفاده می شود. به این معنا که خط از قسمت بیرده شده راستای حرکت خود را تغییر خواهد داد و به مسیری جدید منحرف خواهد شد.
  • گاهی ممکن است به این منظور کار جداسازی خط لوله انجام گرفته شده باشد که خط در تدوام جریان خود دچار آسیب و خرابی هایی نظیر نشتی، سوراخ شدگی و مواردی از این قبیل دچار شده باشد و نیاز به انجام اقدامات اصلاحی و یا تعمیر باشد.

 

در هر صورت بنا به هر کدام از دلایل فوق ما نیازمند یک اسپلیت تی سایز به سایز برای انجام عملیات جداسازی هستیم. البته سایز انشعاب اسپلیت تی بستگی به نوع پلاگی خواهد داشت که به منظور مسدود کردن خط مورد استفاده قرار می گیرد. اما معمولاً از اسپلیت تی فول برنچ یا سایز به سایز برای انجام این کار استفاده خواهد شد. مراحل جداسازی لوله با استفاده از اسپلیت تی را می توان در شرحی خلاصه به صورت و ترتیب زیر ذکر کرد:

  • ابتدا اسپلیت تی ساخته شده بر حسب محاسبات را روی لوله نصب و جوشکاری می کنیم. اسپلیت تی می بایست در طراحی دقیق ساخته شده و بر اساس استانداردهای مرجعی نظیر API 1104 جوشکاری شود.
  • ولو را روی اسپلیت تی نصب و تست فشار به منظور بررسی توان تحمل ولو و اسپلیت تی در برابر فشار وارده از طرف خط را مورد بررسی قرار می دهیم.
  • دستگاه انشعاب گیری روی ولو و اسپلیت تی نصب می شود و عملیات سوراخ کردن لوله بر حسب سایز مورد نیاز را به انجام می رسانیم.
  • دستگاه انشعاب را خارج می کنیم و مجموعه را برای عملیات مسدود سازی خط آماده می کنیم. مسدود کردن خط کردن عبارت است از قرار دادن یک پلاگ به دورن لوله که تمامی قطر داخلی لوله را اشغال کرده و مانع انتقال سیال به نواحی جلوتر خط می شود. فرآیند آماده سازی باید به نحوی باشد که کوچک ترین نشتی و برون ریزی سیال از پلاگ وجود نداشته باشد. بنابراین پلاگ انسداد باید بر حسب فشار خط و نوع سیال اتنخاب و آماده شود.
اسپلیت تی جداسازی پیشگام صنعت ابزار
اسپلیت تی نصب شده به منظور جدا سازی خط لوله
  • پس از اتمام عملیات مسدود سازی می بایست یک انشعاب گیری به منظور نصب ونت روی بخش جدا شده لوله انجام شود. سایز این گونه عملیات ها بسیار پایین و صرفاً به منظور نصب ونت انجام خواهد شد.
  • ونت روی بخش انشعاب شده نصب می شود و با باز کردن شیر فلکه، خط از سیال تخلیه می شود. فرایند فشار زدایی باید بر حسب نوع سیال و حساسیت های لازمه آن انجام شود. اگر سیال حاوی مواد شیمیایی خطرناک و آسیب زا برای زیست و سلامت نیروی انسانی باشد باید اقدامات احتیاطی لازم را پیش بینی و آن ها را پیاده سازی کرد. در صورتی که سیال از نوع بسیار خطرناک نظیر گاز ترش باشد باید تدابیر ویژه ای اندیشید تا از بروز هر گونه آسیب به محیط و نیروی انسانی اجتناب شود.
  • پس از تخلیه کامل خط می توان لوله را از نقطه ای مسدودسازی لازم می آید بریده و روی آن یک کپ نصب و جوشکاری کرد تا عملیات با موفقیت و بدون بروز کوچک ترین ایردای به اتمام برسد.
  • اکنون می توان پلاگ انسداد و دستگاه مسدودسازی را باز کرده و آن را از مجموعه خارج کرد. اکنون می توان ولو را بست و به این ترتیب فرایند را به اتمام رساند. می توان با استفاده از فلنج هایی خاص یا هر گونه مانع جریان سیال ولو را نیز از مجموعه خارج کرد. به این ترتیب که از طریق دستگاه انشعاب گیری آن را وارد اسپلیت تی کرد و در جایی جلوی ولو آن را نصب کرد و به این ترتیب مجموعه را بدون نیاز به ولو آب بندی کرد. سپس ولو را نیز باز کرده و روی اسپلیت تی یک فلنج کور نصب می شود تا فرایند به اتمام برسد.

به این ترتیب فرایند برش خط و جدا سازی یک بخش از ادامه آن به اتمام می رسد و مجموعه به هدف خود دست خواهد یافت. کل این فرایند، یک دومینوی دشوار و پیچیده محسوب می شود که بدون مهارت و علم به تک تک مراحل فرایند  والزامات آن انجام شدنی نیست. شرکت پیشگام صنعت ابزار بارها چنین عملیاتی را با موفقیت به انجام رسانده و امروز قادر است فرایندهایی از این دست را به سادگی و بدون اتلاف وقت به اتمام برساند. ما بر حسب تجارب مان، توالی و سیر گام هایی که می بایست برای تکمیل مراحل مذکور انجام شوند را می دانیم و به این ترتیب از دوباره کاری ها و اتلاف وقت و انرژی و توان نیروی انسانی ممانعت می کنیم.

 

اسپلیت تی- سازنده اسپلیت تی– جوشکاری اسپلیت تی- اسپلیت تی به منظور جداسازی خط

اسپلیت تی در سایزهای مختلف

اتصال اسپلیت تی همجون هر اتصال لوله دیگر حدود و ثغوری به لحاظ سایز و ابعاد ساخت دارد. اصولاً هر گونه انشعاب گیری از طریق اتصال اسپلیت تی قابل توجیه نیست و این اتصال باید شرایط و تناسب با موقعیت را داشته باشد. گرچه اتصال اسپلیت تی بیشز از سایر اتصالات استحکام بالاتری دارد، اما این بدان معنا نیست که همواره و در هر شرایطی باید از آن استفاده کرد. به علاوه، این که در اغلب انشعاب گیری های خطوط لوله از اسپلیت تی استفاده می شود نیز بدان معنا نیست که این اتصال همواره بهترین شرایط برای انجام عملیات را دارد، بلکه به این معناست که در اغلب موارد اسپلیت تی بهترین اتصال برای انشعاب گیری از خطوط لوله است.

با این وجود، این اتصال نیز دارای محدودیت ها و حدود و ثغوری می باشد که لحاظ کردن آن ها ما را مجاب خواهد کرد در مواقعی سراغ اتصالاتی دیگر برای انشعاب گیری برویم. در ادامه به برخی از این محدودیت ها می پردازیم:

مخازن: برای انشعاب گیری روی مخازن استفاده از split tee امکان ناپذیر است. این اتصال پوشش تمام محیطی دارد و کل جداره لوله را به صورت محیطی دربر می گیرد. از این رو برای مخازن که معمولاً قطر بالایی دارند قابلیت استفاده بالاتری دارد. برای مثال تصور کنید که یک قرار است از یک مخزن به قطر 2 متر نیاز به انشعاب گیری وجود دارد. در این شرایط ساخت اسپلیت تی هم سایز با محزن و متناسب با شرایط انشعاب گیری تقریبا به معنای ساخت یک مخزن دیگر است. نسبت قطر به طول اسپلیت تی باید متناسب باشد و وقتی قرار بر ساخت اتصالی با قطر 2 متر باشد، باید طول بالایی نیز داشته باشد که استانداردهای ساخت رعایت شده باشد. بدیهی است که این امر نه توجیه فنی خواهد داشت و نه اقتصادی. از سویی به فرض متقاعد شدن و ساختن چنین اتصالی، چنان که می دانیم محصول ساخته شده وزن بسیار بالایی خواهد داشت و پس از نصب و جوشکاری اسپلیت تی روی مخزن، فشار بالایی به مخزن وارد خواهد آمد. بنابراین، در خصوص انشعاب روی مخازنی از این دست معمولاً توصیه می شود که از سدل نیپل استفاده شود. گرچه این اتصال استحکام کمتری دارد اما می توان با رعایت استانداردها و بر حسب داده های فنی مخزن و سیال درون آن، بهترین اتصال را برای آن ساخت و نصب کرد.

جوشکاری اسپلیت تی روی خط لوله توسط پیشگام صنعت ابزار
اتصال اسپلیت تی و جوشکاری آن روی خط لوله

خطوط لوله با سایز کوچک: معمولاً زمانی از اسپلیت تی استفاده می شود که لوله اصلی حداقل 6 اینچ باشد. البته این حکم کلی نیست و بسیاری از عملیات های انشعاب گیری از طریق split tee روی خطوط لوله 4 اینچی و حتی کوچک تر نیز استفاده می شود، اما این موارد در شرایط خاص اتفاق می افتد و در حالت رایج، برای لوله های 6 اینچ و بالاتر از اسپلیت تی استفاده می شود. در صورتی که انشعاب گیری روی خطوط لوله 2 اینچی 5/1 اینچی و نظایر آن انجام میشود استفاده از ولدولت توجیه پذیر تر است. گرچه در خصوص خطوط لوله 2 و 4 اینچی ممکن است در شرایط خاص، اسپلیت تی قابل توجیه تر باشد اما در حالت کلی معمولاً سراغ این اتصال نخواهند رفت.

خط لوله با سایزهای بزرگ: معمولاً اسپلیت تی برای خطوط لوله تا سقف 60 اینچ اتصالی ایده آل است اما هرچقدر از این سقف فراوری می کنیم توجیه استفاده از این اتصال کمتر خواهد بود. در این خصوص نیز همچون مورد مخازن به فراخور افزایش سایز لوله اصلی، شرایط ساخت و نصب split tee دشوارتر می شود. البته باز هم باید اشاره شود که در صورت لزوم در سایزهای بالا هم از اتصال اسپلیت تی بهره گرفته می شود اما انتخاب آن بستگی به توجیهات فنی و اقتصادی کافی دارد. در صورتی که امکانات و ابزارهای لازم فراهم نبود بهره گیری از این اتصال مقرون به صرفه نیست.

به طور کلی انتخاب یا عدم انتخاب نوع اتصال بستگی به شرایط متعددی دارد که سایز لوله اصلی یکی از این معیارهاست اما تنها معیار ممکن محسوب نمی شود. فشار خط، دمای سیال، نوع سیال، شرایط انشعاب گیری و مواردی از این دست همگی در انتخاب نوع اتصال دخیل اند، اما اگر سایز لوله اصلی را نیز به عنوان معیاری برای انتخاب نوع اتصال در نظر بگیریم، می توانیم بگوییم که برای خطوط لوله بین 6 اینچ تا 60 اینچ اتصال اسپلیت تی متناسب ترین فیتینگ محسوب می شود، مگر آن که سایر شرایط و محدودیت ها استفاده از اتصالی دیگر را اقتضا کنند.

شرکت پیشگام صنعت ابزار برحسب تجارب بالای خود در زمینه انجام عملیات انشعاب گیری مرجع مناسبی برای تشخیص نوع اتصال برای خطوط لوله است. این شرکت می تواند خود با دریافت داده های فنی و انجام محاسبات لازم بهترین اتصال و شرایط ساخت و نصب آن را مورد بررسی قرار داده و آن را در قالب یک گزارش و دستور کار در اختیار کارفرمایان قرار دهد.

ساخت اسپلیت تی و نصب آن توسط سازنده
اسپلیت تی

در بسیاری از موارد پیش آمده است که ما برای انشعاب از خطوط لوله کوچک نیز از اسپلیت تی بهره برده ایم. در خصوص خطوط لوله ای نظیر خط لوله حاوی گاز این شرایط بیشتر صدق داشته است. اما برای سیالات با فراریت و سیالیت کمتر نیازی به این اتصال نبوده است. البته استحکام بالاتر اسپلیت تی نسبت به سایر اتصالات حکم کلی و قطعی ندارد. سایر اتصالات نظیر سدل نیپل را نیز می توان به گونه ای طراحی کرد و ساخت، و به نحوی روی لوله جوشکاری کرد که استحکام بالا و فراتر از نیاز خط را پاسخگو باشد. بنابراین تعصب در این خصوص روی یک اتصال مشخص به هیچ عنوان منطق فنی ندارد و می بایست در هر فرایندی متناسب با شرایط آن بهترین ابزارها و امکانات را شناسایی کرده و از آن ها بهره برد.

اسپلیت تی- ساخت اسپلیت تی- سازنده اسپلیت تی

اتصال اسپلیت تی

اسپلیت تی یک اتصال دو تکه با چهار قطعه است که به منظور انشعاب گیری از خط لوله استفاده می شود. این اتصال در واقع مستحکم ترین اتصال برای انشعاب گیری در خطوط لوله محسوب می شود، اما بر حسب شرایط ممکن است اسپلیت تی نیز پاسخگوی نیاز خط برای انشعاب گیری نباشد. طراحی و مهندسی اسپلیت تی باید به گونه ای صورت بگیرد که بتواند در برابر فشار خط مقاومت کافی را داشته باشد، اما در برخی شرایط با وجود بهترین طراحی ها باز هم اتصال پاسخگوی متغیرهایی نظیر فشار و دما و جنس لوله، و سایر فاکتورهای تعیین کننده خط لوله نخواهد بود. در این صورت می توان با استفاده از قطعات تقویتی بر میزان استحکام اتصال افزود و به این ترتیب اسپلیت تی را برای انجام عملیات انشعاب گیری قابل استفاده ساخت.

اتصال اسپلیت تی به طور کلی دارای چهار اتصال می باشد که روی هم دیگر جوشکاری می شوند یا به صورت مکانیکی به هم پیچ و مهره می شوند. قطعات چهارگانه مذکور به شرح زیر هستند:

پد پایینی اسپلیت تی: این قطعه از اتصال مذکور از پایین به لوله متصل می شود. پدها در واقع حکم جداره های اسپلیت تی را دارند که از دو طرف به لوله نصب شده و لب به لب می شوند. بعد از فیت شدن دو سوی پد، جوشکاری آن ها روی همدیگر انجام می شود. منظور از استفاده از پد، تقویت جایگاه پد رویی خواهد بود. با جوشکاری دو پد این اتصال، فشار خط به جای لوله به اسپلیت تی وارد می شود و به این ترتیب مانع دفرمه شدن و از ریخت افتادن لوله خواهد شد. بنابراین کارکرد پد پایینی این خواهد بود که ضمن جوشکاری پد رویی روی آن، میزان مقاومت اتصال در برابر فشار وارده از ناحیه خط لوله و بخش بریده شده آن افزایش می یابد.

پد رویی اسپلیت تی: این بخش از اتصال آن بخش اصلی است که سایر قطعات نیز روی آن نصب می شوند. سوراخکاری و انشعاب گیری لوله از این ناحیه از اتصال انجام می شود و خط لوله انشعابی جدید نیز روی آن نصب می شود. در طراحی این پد باید در نظر گرفته شود که از مرکز آن یک دایره به اندازه سایز انشعاب بریده می شود و از آن محل یک نیپل به صورت عمود و تحت جوشکاری لب به لب روی پد نصب می شود. با توجه به قطعاتی که روی این پد نصب خواهند شد، و از آن جا که این پد محمل ورود سیال به درون اتصال می باشد، از اهمیت بالایی برخوردار است و می بایست در ساخت و برش آن دقیق عمل کرد.

نیپل: این قطعه به صورت عمود روی پد بالایی اسپلیت تی جوشکاری می شود. در خصوص جوشکاری این قطعه روی اتصال می بایست بسیار حساس و دقیق عمل کرد چرا که در واقع اصلی ترین و کلیدی ترین ناحیه اتصال همین خط جوش میان این دو قطعه است. بیشترین فشار از ناحیه لوله و سیال به این خط جوش وارد خواهد آمد و از این رو در خصوص آن باید بهترین راهکارها را اندیشید و پیاده سازی کرد.

فلنج: در نهایت نیز یک فلنج به سایز انشعاب و نیپل روی نیپل وصل و جوشکاری می شود. باید توجه داشت که کلاس فشار فلنج برابر با فشار سیال خواهد بود.

مجموعه فوق پیش از نصب روی لوله آماده شده و پس از تکمیل فرایند ساخت اسپلیت تی، به محل اتصال روی لوله منتقل خواهد شد.

اما چنان که اشاره شد ممکن است گاهی اوقات اتصال اسپلیت تی با قطعات ذکر شده پاسخگوی فشار وارده از ناحیه خط لوله و سیال نباشد. در این شرایط بهترین راهکار استفاده از قطعات پشتیبان و اضافی روی اتصال است. چنان که در انیمیشن فوق رؤیت می شود، به منظور استحکام محل ورودی انشعاب ابتدا یک قطعه نیپل روی لوله جوشکاری می شود و سپس اسپلیت تی قرار داده می شود. با این کار در درجه اول نیپل جوش داده شده به لوله خود در مقابل از ریخت افتادن بخش بریده شده لوله مقاومت می کند، و از سوی دیگر وقتی اسپلیت تی حول آن قرار می گیرد نیز خط جوش نیپل به پد آن خود در نقش تقویت کننده محل اتصال نیپل به لوله عمل می کند و به این ترتیب محل ورودی انشعاب به شکل مستحکمی تقویت می شود.

البته باید اشاره داشت که انجام این دست اقدامات تنها در صورتی قابل قبول است که توجیه فنی لازم را داشته باشد. در صورتی که خود اسپلیت تی قادر به حفظ مقاومت و استحکام خط لوله و انشعاب باشد نیازی به کار گماردن این دست اتصالات نخواهد بود. بنابراین در صورت عدم توجیه فنی، قطعات پشتیبان اتصال حکم متریال های زائد را خواهند داشت و سازنده اتصال و مجری انشعاب گیری نباید تن به آن دهند.

اسپلیت تی

اسپلیت تی

اسپلیت تی بر حسب محدودیت های خط لوله و سیال ساخته می شود. شرکت های سازنده اسپلیت تی باید در نظر داته باشند که قاعده عامی برای ساخت این اتصال وجود ندارد. گرچه می توان دستورالعملی کلی برای ساخت اسپلیت تی تدوین کرد که شامل مراحل و ابزار و تجهیزات، و نیروی انسانی مورد نیاز می باشد، اما این دستورالعمل، چنان که از نام آن نیز بر می آید نقش یک نقشه راهنمای کلی را خواهد داشت.

سازنده اسپلیت تی می بایست بر حسب شرایط ویژه خط طراحی های لازم را انجام و اتصال مربوطه را با بهترین کیفیت ممکن تحویل دهد. فرایندهای جاری در ساخت اسپلیت تی، همچون هر فرایند دیگر، شامل فرایندهای اصلی، مدیریتی و پشتیبانی می باشد. در ادامه به شرح فرایند اصلی ساخت این اتصال می پردازیم.

شرکت پیشگام صنعت ابزار، سازنده اسپلیت تی
سازنده اسپلیت تی

فرایند اصلی ساخت اسپلیت تی: فرایندهای اصلی ساخت این اتصال در درجه اول شامل مطالعات امکان سنجی و جمع بندی در خصوص امکان یا عدم امکان ساخت اتصال است. سازنده اسپلیت تی می بایست بر اساس مشخصات فنی و اطلاعاتی که از مشتری دریافت می کند طراحی های لازم را در این خصوص انجام دهد. خروجی این گام دو حالت خواهد داد؛ یا اینکه مجموعه به این جمع بندی می رسد که بر حسب متغیرهای موجود امکان ساخت اسپلیت تی متناسب با خط وجود ندارد، و یا در صورت ممکن بودن فرایند ساخت، طراحی ها در قالب دستورالعمل ها و روش های اجرایی تهیه و تنظیم می شوند و به مرحله بعد صادر می شود.

متغیرهایی که در ساخت اتصال خلل ایجاد می کنند متعدد هستند؛ ممکن است فشار سیال بسیار بالا باشد به نحوی که با هیچ گونه طراحی نتوان اتصالی را ساخت که پاسخگوی فشار سیال باشد. البته پاسخ در این زمینه به تبحر و تخصص سازنده اسپلیت تی بستگی دارد. ممکن است یک سازنده بر حسب دانش فنی خود با اتخاذ تدابیر ابداعی بتواند اتصالی مناسب با نیاز مجموعه طراحی کرده و به بهترین کیفیت تحویل مشتری بدهد.

ممکن است جنس لوله ای که اتصال می بایست روی آن نصب شود به گونه ای باشد که امکان اتصال اسپلیت تی روی آن وجود نداشته باشد. در این خصوص نیز می بایست تدابیر ویژه را اندیشید. استفاده از اتصالات مکانیکی در این خصوص می تواند راهگشا باشد. در صورتی که این نوع از اتصالات نیز پاسخگو نباشند می توان با استفاده از اورینگ ها ویژه یا هر ابزار دیگری شرایط را برای نصب اتصال روی لوله فراهم کرد. حال و اگر هیچ راهکاری برای نصب اتصال وجود نداشت مراتب باید صادقانه به اطلاع مشتری برسد.

پس از اتمام مرحله امکان سنجی و در صورتی که خروجی این گام مثبت بود، نقشه ها، دستورالعمل ها و روش های اجرایی ساخت اسپلیت تی به واحدهای اجرایی تحویل داده می شوند و برنامه ریزی ساخت اتصال به انجام می رسد. در این مرحله می بایست در خصوص تأمین مواد و متریال ها و ابزار ساختف و نیز زمان بندی ساخت برنامه ریزی لازم انجام شود. آیتم اول بر حسب مستندات تنظیم می شود و آیتم دوم بر حسب نیاز مشتری. لیست اقلام و تأسیسات و تجهیزات مورد نیاز به واحدهای انبار جهت تأمین متریال تحویل داده شده و برنامه ریزی پروژه بر حسب زمان مورد نیاز نیروی انسان لازم را تخصیص می دهد.

در نهایت وارد فاز اجرایی ساخت اسپلیت تی می رسیم که توسط اپراتورها انجام می شود. نقش اصلی را در فرایند ساخت جوشکاران انجام می دهند. استحکام اتصال تا حد بسیار زیادی وابسته به نوع جوشکاری ای است که در نصب قطعات آن روی هم، و نصب اسپلیت تی روی لوله انجام می شود. در این زمینه هم باید دستورالعمل جوشکاری دقیق تدوین شده باشد و هم اپراتورهای دارای صلاحیت برای کار برگزیده شده باشند.

تمامی متریال ها، ابزار کار، تأسیسات و سایر ادوات مورد نیاز برای فرایند ساخت می بایست در اختیار قرار داده شده باشد که بتوان اتصالی با کیفیت و مناسب را در اسرع وقت و بدون هدر رفت زمان ساخت.

پس از اتمام فرایند ساخت حتما می بایست اتصال ساخته شده را مورد تست و ارزیابی قرار داد. در درجه اول روی اسپلیت تی تست جوش انجا می شود. روش های متفاوتی برای تست جوش اسپلیت تی تعریف شده است؛ تست چشمی، تست PT، تست رادیوگرافی و تست اولتراسونیک اصلی ترین این آزمون ها به شمار می روند. اما به فراخور نیاز می توان از تست های دیگر نیز بهره برد. در هر صورت روش تست جوش در دستورالعمل به صورت آشکار مشخص می شود. لازم به ذکر است این تست متفاوت از تستی است که واحد کنترل کیفیت مشتری ممکن است از محصول دریافتی بگیرد. سازنده اسپلیت تی نباید کیفیت محصول خود را منوط به آزمون ها انجامی مشتری گرداند، وی موظف است محصول خود را به بهترین شکل و با بیشترین کیفیت تحویل دهد. از این رو هم در زمینه تست جوش و هم تست فشار مناسب ترین و دقیق ترین روش را برخواهد گزید.

جوشکاری اسپلیت تی و نصب آن روی لوله
اسپلیت تی

تست فشار هیدرواستاتیک اسپلیت تی دیگر آزمونی است که سازنده آن می بایست روی محصول انجام دهد. در این مرحله فشار هیدرولیکی به اندازه کمی بیشتر از فشار طراحی و ساخت بر اتصال وارد شده و مقاومت آن در برابر فشار مورد سنجش قرار می گیرد. بدیهی است در صورت بروز نشتی و هر گونه ایراد دیگر در اتصال، مسئولیت متوجه سازنده اسپلیت تی خواهد بود. بنابراین بهتر این است که خود وی پیش از تحویل محصول نسبت به انجام این آزمون اقدام کرده و محصول نهایی را با بیشترین ضریب اطمینان تحویل مشتری دهد.

پس از انجام مراحل فوق، محصول برای تحویل آماده بوده و می توان با بسته بندی آن، اسپلیت تی را برای مشتری ارسال کرد. آن چه بدان اشاره شد فرایندهای اصلی ساخت اسپلیت تی را شامل می شد. بدیهی است مجموعه فرایندهای پشتیبانی و مدیریتی و نظارتی نیز در ساخت این اتصال دخیل اند که در نوشتارهای بعدی بدان ها نیز اشاره خواهد شد.

اسپلیت تی– سازنده اسپلیت تی

سازنده اسپلیت تی

اسپلیت تی (Split tee) یک اتصال انشعابی سه شاخه می باشد که در طراحی پایپینگ و به منظور انتقال سیال از مجاری اصلی خطوط لوله به کانال های جدید ساخته می شود. از آن جا که طراحی خطوط لوله در هیچ مجتمع صنعتی بدون انشعاب امکان پذیر نخواهد بود، اسفاده از اسپلیت تی امری رایج و مرسوم در پایپینگ مجسوب می شود. مجریان یک طرح پالایشگاهی یا پتروشیمی برای خطوط انتقال فرعی خود می بایست از یک اتصال سه شاخه که از دو سو به خط لوله اصلی و از یک سو به خط فرعی جدید راستا دارد در محل انشعاب گیری نصب کنند تا عملیات انشعاب با سهولت انجام شود.

سازنده اسپلیت تی پیشگام صنعت ابزار
اسپلیت تی

بسیاری از واحدهای صنعتی خود دانش و توانایی ساخت این اتصال را دارند اما بسیاری دیگر از استانداردهای خطوط لوله و جوشکاری برای انشعاب ها اطلاع چندانی نداشته و ترجیح می دهند برای این کار از یک پیمانکار در زمینه ساخت اسپلیت تی بهره ببرند. از سویی ممکن است دانش مهندسی یک مجتمع برای ساخت اتصالات ساده تر کافی باشد، اما زمانی که قرار بر ساخت اسپلیت تی با سایز بزرگ، اتصال سایز به سایز، اتصال تحت فشار بالا، اسپلیت تی زاویه دار و مواردی از این دست می باشد بهره گیری از تجربیات پیمانکار اجتناب ناپذیر خواهد بود. شرکت پیشگام صنعت ابزار در این زمینه است که می تواند راهگشاری مجتمع های صنعتی در ساخت و نصب این اتصال پرکاربرد در خطوط لوله باشد.

در ساخت اسپلیت تی شاخص های متعددی باید مورد توجه قرار گیرند؛ عامل تعیین کننده این شاخص ها مشخصات فنی خط لوله و سیال درون آن خواهد بود. بر اساس داده هایی که از این جانب دریافت می کنیم فرایند طراحی و ساخت اسپلیت تی انجام می شود. اصلی ترین این متغیرها را می توان به شرح زیر برشمرد:

  • نسبت سایز انشعاب به سایز اصلی: اگر این دو یک اندازه باشند و این نسبت معادل عدد 1 باشد اسپلیت تی از نوع سایز به سایز ساخته خواهد شد که به نوبه خود در مقایسه با سایر اتصالات فرایند طراحی و ساخت و نصب دشوارتری را خواهد داشت. انشعاب جدید هم سایز لوله اصلی است و فشار و سیالی به همان میزان را می بایست تحمل کند. اسپلیت تی نیز که ورودی انشعاب جدید به شمار می آید تحت این فشار قرار خواهد گرفت و از این رو باید توان و مقاومت کافی در برابر آن را از خود داشته باشد. می توان گفت اتصال اسپلیت تی سایز به سایز دشوارترین اتصالی است که می تواند ساخته شود.

اما هر چه این سبت کاهش می یابد کار سازنده اسلیت تی ساده تر خواهد شد و وی خواهد توانست با فراغ خاطر بیشتر نسبت به فرایندهای طراحی و ساخت اقدام به عمل آورد. اسپلیت تی از نوع ردیوس برنچ در محل نیپل خود، خصوصاً در محل اتصال نیپل به پد فشار کمتری را تحمل خواهد کرد و از این رو میزان سخت گیری در طراحی، نسبت به اسپلیت تی سایز به سایز کمتر خواهد بود.

  • مشخصات فنی لوله اصلی: مشخصات فنی لوله اصلی نقشی تعیبن کننده در فرایند طراحی و ساخت اتصال خواهد داشت. جنس لوله و ضخامت آن در تعیین جنس فلزی که برای ساخت اسپلیت تی بهره گیری خواهد شد، و نیز ضخامت آن دارای اهمیت است. اسپلیت تی فشار ناشی از لوله را می بایست تحمل کند و تحت این فشار در تنش و کشش خواهد بود. اگر توان مقابله با این نیروها را نداشته باشد مجموعه دچار آسیب خواهد شد. تیم طراحی و تدوین کننده دستور کار ساخت همچنین باید در نظر داشته باشد که دست بالا را نیز نباید در فرایند بر عهده بگیرد. به هیچ عنوان نباید تصور کرد که می توان با استفاده از سنگین ترین و مستحکم ترین آلیاژها بر کیفیت کار افزود. این قسم قطعات و متریال ها اتفاقا می توانند بر مجموعه نیرویی زائد و اضافی بار کنند و به این ترتیب خود عاملی شوند در تخریب آن چه که فلسفه ساخت شان ممانعت از این تخریب بوده است.
  • کلاس فشار اسپلیت تی: تحت تأثیر فشار سیال کلاس فشار اسپلیت تی می بایست تعیین و طراحی و ساخت بر اساس آن انجام شود. بدیهی است اگر همه شرایط دو خط لوله همسان باشد ولی سیال درون آن ها فشارهای متفاوتی داشته باشد، در این صورت اسپلیت تی ساخته شده برای دو خط لوله مذکور نباید مشابه باشد. آیتم فشار سیال هم در انتخاب روش های جوشکاری و تعداد پاس جوش، و هم نوع الکترود مورد استفاده، و هم بازرسی جوش و تست فشار دخیل خواهد بود. علاوه بر آن انتخاب فلنج مورد استفاده در اسپلیت تی کاملاً تابعی از فشار سیال درون لوله اصلی است. بر حسب متغیر فشار سیال فلنج مناسب انتخاب شده و روی نیپل اتصال جوشکاری می شود.
سازنده اسپلیت تی شرکت پیشگام صنعت ابزار
سازنده اسپلیت تی- در حال جوشکاری اتصال روی خط لوله

آیتم های ذکر شده برخی از متغیرهای تعیین کننده در ساخت اسپلیت تی محسوب می شوند. در نظر گرفتن این آیتم ها و بسیاری از مؤلفه های دیگر که در این نوشتار نمی گنجند برای طراحی و تدوین دستورالعمل ساخت اتصال، و نیز برای فرایند ساخت ضرورت خواهد داشت. از همین روی می توان ادعا کرد که سازنده اسپلیت تی می بایست یک مجموعه متبحر و کارآشنا، و مسلط بر استانداردهای بین المللی مرجع در زمینه خطوط لوله، جوشکاری روی خطوط لوله، انتخاب فلنج، ایمنی ساخت و نصب و از این دست باشد. در غیر این صورت بدیهی است که خروجی تحویل داده شده قابل اطمینان نخواهد بود.

تست و بازرسی فشار و خطوط جوش اتصال بهترین سنگ محک برای سنجش کیفیت این محصول خطوط لوله به شمار می رود. طبیعتاً اگر فریند ساخت اسپلیت تی مطابق با استانداردها و با در نظر گرفتن شرایط خط لوله و سیال انجام شده باشد، محصول ساخته شده از آزمون ها با موفقیت بیرون خواهد آمد. لازم به ذکر است معمولاً در تست ها، و خصوصاً در آزمون های غیر مخرب، فشار وارده بر محصول کمی بیشتر از فشار واقعی ای است که پس از بهره برداری روی خط بر آن وارد خواهد شد. بدون شک سازنده اسپلیت تی نسبت به این منطقه اطمینان آگاهی خواهد داشت و اتصال را به گونه ای خواهد ساخت که علاوه بر پاسخگو بودن به متغیرهای فنی و ایمنی کار، کمی نیز منطقه اطمینان را در برداشته باشد. این امر هم طول عمر محصول را افزایش می دهد و هم اطمینان مجتمع بهره گیرنده از آن را بالا خواهد برد.

 

اسپلیت تیسازنده اسپلیت تی